آمریکا هم به ایران احتیاج دارد و هم از قدرت گرفتن آن می‌ترسد
چهار تحلیل‌گر و سیاستمدار برجسته روس در یک میزگرد دور هم آمدند و ضمن بررسی دلائل عدم توفیق مذاکرات وین، گفتند که «زیاده‌خواهی» عامل اصلی به درازا کشیده شدن مذاکرات بوده است.
به نقل از پایگاه خبری-تحلیلی اسپوتنیک‌نیوز، 4 تحلیل‌گر و سیاستمدار روس که با مسائل هسته‌ای وبه خصوص پرونده ایران آشنایی کافی دارند، در یک میزگرد دور هم آمده و به بررسی روند تعامل ایران و 1+5 و علل شکست مذاکرات وین پرداختند.
آمریکا هم به ایران احتیاج دارد و هم از تبدیل این کشور به مرکز قدرت جهان اسلام می‌ترسد
در ابتدای این نشست، مجری برنامه در خصوص مهم‌ترین مانع بر سر راه توافق در وین پرداخت که «آندری فیودوروف»، معاون سابق وزیر خارجه روسیه و مدیر مرکز مطالعات سیاسی مسکو در پاسخ به این سوال گفت: «تعداد سانتریفیوژهای باقی مانده برای ایران و نوع استفاده از اورانیوم غنی‌شده مسئله‌ای فنی است ولی مورد اصلی این است که در حال حاضر، آمریکا در شرایطی مشکل و کاملاً متفاوت گرفتار آمده است.»
وی افزود: «آمریکایی‌ها از یک سو به ایران به عنوان یک شریک در جنگ با داعش نیاز دارند و از سوی دیگر بسیار می‌ترسند که با برداشته شدن تحریم‌ها، ایران به مرکز قدرت در جهان اسلام و خطری برای اسرائیل تبدیل شود.»
آیا فکر می کنید ایران و 1+5 نهایتاً به توافق برسند؟
در ادامه مجری برنامه سعی کرد سوالات شفاف‌تری مطرح کند و از جمع پرسید که آیا فکر می کنید ایران و 1+5 نهایتاً به توافق برسند؟
«آمنون آران»، استاد دپارتمان سیاست بین‌الملل دانشگاه «سیتی» لندن در پاسخ به این سوال گفت: «این موضوع به توانایی سیاستمداران ایرانی به خصوص محمد جواد ظریف، وزیر خارجه این کشور بستگی دارد. البته توانایی دولت اوباما هم در این میان تعیین کننده است، یعنی توانایی به تصویب رساندن توافق احتمالی آینده در مجلس تحت کنترل تندروها.»
وی به نظرات متفاوت جریان‌های مختلف ایرانی در خصوص انتظارات از مذاکره با 1+5 هم گریزی زد و گفت: «در ایران هم کسانی وجود دارند که با توافقی که زمینه‌ساز برچیده شدن فوری تحریم‌ها نباشد، مخالف‌اند؛ این در حالی است که فرانسوی‌ها و آمریکایی‌ها می گویند که زمان لازم برای برداشته شدن تحریم‌ها، حداقل 3 سال است.»
بازرگانان اروپایی پول دارند، ولی نفوذ سیاسی نه
در ادامه این نشست، مجری برنامه سوالی در خصوص قدرت لابی تجار اروپایی برای مجبور کردن کشورشان به باز کردن راه تجارت با ایران مطرح کرد که «آمنون آران»، استاد دپارتمان سیاست بین‌الملل دانشگاه «سیتی» لندن در پاسخ به این سوال گفت: «جامعه تجار اروپایی جامعه‌ای قدرتمند است ولی به هر حال، اجتماعی خارج از حلقه سیاسیون این قاره است؛ این وضعیت در آمریکا هم صادق است و تجار نمی‌توانند بر نفوذ تندروها در میان سیاستمداران، فائق آیند.»
برداشته شدن تحریم‌ها بزرگ‌ترین نقطه اختلاف بود
مجری برنامه از حضار پرسید که به نظر آنان، مهم‌ترین نقطه اختلاف و عامل عدم توافق در این مذاکرات چه بوده است.
«سرگئی باتکانوف»، مدیر دفتر روسیه در ژنو در پاسخ به این سوال گفت: در مذاکرات ایران و 1+5 شاهد پیشرفتی جدی ولی ناکافی بودیم. مشکلات متعددی وجود داشته ولی به نظر من، در نهایت طرفین به مشکل اصلی یعنی تعلیق و یا برداشته شدن کامل تحریم‌ها برخوردند.
چرا مذاکرات شکست خورد؟
آخرین سوال، به اصلی‌ترین دلیل پرداختن به مذاکرات وین، یعنی علت شکست در رسیدن به توافق جامع محدود شد. مجری پرسید که چرا این دور از مذاکرات به شکست انجامید.
«آنتن خلوپکوف»، مدیر مرکز مطالعات انرژی و امنیت و سردبیر مجله «باشگاه هسته‌ای» روسیه در پاسخ به این سوال گفت: «به نظر من برخی از طرف‌های حاضر در مذاکره، نیاز طرف مقابل به توافق را بیش از حد واقعی تخمین زده بودند و بر مبنای همین ارزیابی، انتظارات خود از مذاکرات وین را بالا برده بودند.»
نمایندگان 6 روز در وین با کارشناسان و وزرای خارجه 1+5 گفت‌وگو کردند تا بتوانند پیش از ضرب‌الاجل 24 نوامبر (3 آذر ماه) بر سر برنامه هسته‌ای کشور با این گروه 6 کشوری به توافق برسند.
توافق اما حاصل نشد و بنا شد برای مذاکره بیشتر و بررسی دقیق‌تر راه‌های رسیدن به نقطه‌نظر مشترک، طرفین 7 ماه دیگر زمان برای مذاکره داشته باشند.
چند روز بعد از تمام شدن مذاکرات پایگاه تحلیلی عرب زبان «الوقت» به نقل از منابع مطلع نوشت که انتظارات بالای آمریکایی ها مانع از توافق در وین و رسیدن به نقطه مشترک در مذاکرات چند روز قبل آن، یعنی مذاکرات مسقط شده بود.
این منابع گفته‌اند که «جان کری» وزیر خارجه آمریکا در مسقط دریافت جزئیات برنامه موشکی ایران و حاضر شدن نمایندگان پنتاگون در هنگام پرتاب آزمایشی موشک‌های ایرانی را خواستار شده بود.