شمارش معکوس داعش
تومار زندگی داعش زمانی پیچیده شد که در اقدامی ابتکاری فرمان تشکیل نیروهای بسیج مردمی با پشتیبانی مرجعیت دینی در نجف صادر و با استقبال گسترده جوانان این کشور همراه شد.
ارتش عراق به همراه نیروهای بسیج مردمی این کشور از چند محور حملاتی را برای آزادسازی استان صلاحالدین از زیر اشغال داعش آغاز کرده و موفق شدهاند بخشهای وسیعی از این استان را آزاد سازند. گزارشهای رسیده حاکی از این است که داعشیها در همان نخستین ساعات آغاز عملیات فرار را بر قرار ترجیح دادهاند و از ترس شورش ساکنان مناطق تحت اشغال اعدامها را بیرویه افزایش دادهاند. داعش از چند ماه پیش در موقعیت تدافعی قرار گرفته اما امیدوار بود با مینگذاری و کارگذاشتن تله انفجاری در خطوط دفاعی سدی بازدارنده در برابر پیشروی نیروهای ارتش و مردمی عراق ایجاد کند اما شواهد و شاخصهای موجود نشان میدهد که ناکارآمدی این طرحها و تلاشها نیز مشخص و مسلم شده است.
یکی از نکات بارز این عملیات حضور شیعیان و سنیها در کنار هم است. از این دید یکی از نتایج و دستاوردهای مهم این عملیات میتواند تقویت اتحاد شیعی و سنی و کاهش شکافهای مذهبی باشد که ایجاد و گسترش این شکافها زمینه را برای ظهور افراد و گروههای تکفیری و بقای آنها فراهم کرده است. پیش از این ارتش عراق به همراه نیروهای مردمی و مبارزان شیعی توانسته بودند مناطق شیعه نشین را از دست مهاجمان داعش خارج و آن را پاکسازی کنند. آنچه موفقیت سریع ارتش و نیروهای بسیج مردمی را برای دفع حملات داعش در مناطق شیعه نشین یا مناطق مختلط موجب شد برخورداری آنها از حمایتها و پشتیبانیهای مردمی در این مناطق بود و در صورت اتخاذ رویکرد مشابه از سوی ساکنان مناطق و استانهای سنی نشین پیروزی سریع در این مناطق نیز امکان پذیر خواهد بود. همزمان با آغاز عملیات نظامی برای آزادسازی مناطق سنی نشین عراق از زیر اشغال داعش، نمایندگان سنی عراق که پیش از این در اعتراض به ترور مشکوک یکی از سران عشایر سنی حضور خود را در پارلمان به حالت تعلیق در آورده بودند در پی وساطت گروه صدر به تحریم پارلمان پایان دادند و از این طریق به طور ضمنی بر عملیات ارتش و دولت عراق صحه گذاشتند. مجموعهای از عوامل موجب شده است که حمایتهای سنیها از داعش در مناطق اشغالی عراق روبه کاهش بگذارد، از جمله این عوامل برخوردهای تند و سخت گیرانه با ساکنان محلی و برخورد تبعیض آمیز با آنها درقبال تکفیریهای وارداتی از غرب و سایر کشورهای عربی است. همچنین احزاب و گروههای سنی که میخواستند از داعش و تکفیریها به عنوان ابزاری برای اعمال فشار بر دولت مرکزی جهت کسب امتیاز استفاده کنند بعد از اعلام دولت خودخوانده داعش در مناطق اشغالی هم کنترل خود را بر این گروه از دست دادند و هم اینکه از سوی اعضای غربی و عربی ائتلاف ضد داعش تحت فشارهای جدی قرار گرفتهاند. ضمن اینکه بانیان عربی و غربی داعش نیز اکنون به خطر این گروه پی بردهاند.
از طرف دیگر عملیات پیروزمندانه اخیر در استان صلاحالدین پاسخی به برخی شایعات بود که گفته میشد امریکا خود را برای مشارکت در عملیات نظامی برای آزادسازی موصل آماده میکند. اگر چه در آن مقطع مقامات سیاسی عراقی هرگونه درخواست از امریکا برای مشارکت در عملیات زمینی را رد کردند اکنون در عمل نشان دادند که کمکی به نیروهای زمینی امریکایی ندارند و به اتکای ارتش و نیروهای بسیج مردمی میتوانند به آزادسازی مناطق اشغالی خود از کنترل داعش دست یابند. در واقع تومار زندگی داعش زمانی پیچیده شد که در اقدامی ابتکاری فرمان تشکیل نیروهای بسیج مردمی با پشتیبانی مرجعیت دینی در نجف صادر و با استقبال گسترده جوانان این کشور همراه شد.
نکته قابل توجه دیگر درباره عملیات پیروزمندانه جاری ارتش و نیروهای بسیج مردمی عراق در استان صلاحالدین برخورد سرد ائتلاف به اصطلاح ضد داعش اعم از غربی و عربی در قبال آن است که در رسانههای این کشورها نیز انعکاس یافته است. این رسانهها بیش از اینکه به نقش ارتش و نیروهای مردمی عراق اشاره بکنند به برجستهسازی نقش ایران و شخص سردار قاسم سلیمانی اقدام کردهاند و اگر چه نمیتوان نقش مشاوره نظامی ایران را در این پیروزیها نادیده گرفت اما واقعیت این است که این پیروزیها به دست ارتش و نیروهای بسیج مردمی عراق حاصل شده است و تمرکز بیش از حد رسانههای غربی و عربی به نقش ایران و شخص قاسم سلیمانی با نوعی شیطنت و اغراض سیاسی همراه است.
در مجموع پیروزیهای اخیر قدرت و توان پوشالی داعش را بار دیگر برملا کرد و نشان داد که این گروه برای سرپوش گذاشتن بر ضعفها و ناتوانیهای خود به ارتکاب جنایات متوسل میشد تا خود را زیر خوف و وحشت ایجاد شده نگاه دارد. اکنون با پیروزیهای به دست آمده امید به آزادسازی موصل مقر استقرار داعش و دومین شهر بزرگ عراق بیش از پیش افزایش یافته است چراکه داعشیها پس از شکست در عملیاتهای گذشته همچون جرف الصخر تمام توان خود را برای حفظ استان صلاحالدین به کار گرفته بودند.